Opis
W bogato ilustrowanym podręczniku przedstawiono wszystkie informacje
niezbędne do uzyskania prawa jazdy kategorii B. Opisano źródła i zakres
obowiązywania międzynarodowych i krajowych przepisów o ruchu drogowym, zasady
ruchu drogowego, znaki i sygnały drogowe, warunki techniczne i rejestrację
pojazdów, wymagania w stosunku do kierujących i zasady kontroli ruchu
drogowego, technikę kierowania i obsługę pojazdu oraz zasady udzielania
pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych. Po każdym rozdziale
zamieszczono pytania kontrolne mające pomóc w ugruntowaniu nabytej wiedzy.
Odbiorcy: uczniowie kształcący się w zawodach technik pojazdów
samochodowych, mechanik pojazdów samochodowych i elektromechanik pojazdów
samochodowych, uczestnicy kursów zawodowych w zakresie kwalifikacji M.18 i M.12
oraz MG.18 i MG.12, jak również wszyscy zainteresowani uzyskaniem prawa jazdy
kategorii B.
W niniejszym trzecim uaktualnionym wydaniu podręcznika uwzględniono przepisy obowiązujące od 17 września 2023 roku.
Nr ewidencyjny w wykazie podręczników MEN: 30/2014.
Podręcznik może być wykorzystywany do kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego zgodnie z podstawą programową 2019 w zakresie kwalifikacji MOT.02, MOT.05 i MOT.06.
Książka ani w całości, ani we fragmentach nie może być skanowana, kserowana, powielana bądź rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych, w tym również nie może być umieszczana ani rozpowszechniana w postaci cyfrowej zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.
Spis treści
Do Czytelnika 6
Część I Wprowadzenie
1. Źródła i zakres obowiązywania przepisów ruchu drogowego 7
1.1. Źródła przepisów 7
1.1.1. Międzynarodowe przepisy ruchu drogowego 7
1.1.2. Polskie przepisy ruchu drogowego 11
1.2. Zakres obowiązywania przepisów prawa o ruchu drogowym 12
1.3. Sprawdzenie wiadomości 13
2. Zagrożenia związane z ruchem drogowym 14
2.1. Wypadki drogowe i ich główne przyczyny 14
2.2. Alkohol i inne środki farmakologiczne a bezpieczeństwo ruchu drogowego 16
2.3. Sprawdzenie wiadomości 21
Część II Zasady ruchu drogowego
3. Podstawowe pojęcia prawa o ruchu drogowym 23
4. Ogólne zasady ruchu drogowego 31
4.1. Zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym 31
4.2. Nadrzędność stosowania się do poleceń i sygnałów 32
4.3. Osoby uprawnione do dawania poleceń i sygnałów 33
4.4. Znaki i sygnały drogowe 35
4.5. Przepisy porządkowe 35
4.6. Sprawdzenie wiadomości 36
5. Przepisy o ruchu pojazdów 37
5.1. Zasady ogólne 37
5.1.1. Podstawowe zasady ruchu prawostronnego 37
5.1.2. Postępowanie w razie uczestniczenia w wypadku drogowym 39
5.2. Podstawowe manewry 41
5.2.1. Włączanie się do ruchu 41
5.2.2. Cofanie 43
5.2.3. Zmiana kierunku jazdy lub pasa ruchu 44
5.2.4. Zawracanie 49
5.2.5. Omijanie 51
5.2.6. Wymijanie 53
5.2.7. Wyprzedzanie 54
5.2.8. Hamowanie 58
5.3. Wzajemne zachowanie się kierujących pojazdami i pieszych na drodze 61
5.3.1. Zasady korzystania z dróg przez pieszych 61
5.3.2. Obowiązki kierującego pojazdem wobec pieszych 62
5.4. Wzajemne zachowanie się kierujących pojazdami i rowerzystów na drodze 66
5.4.1 Zasady korzystania z dróg przez rowerzystów 66
5.4.2. Obowiązki kierującego pojazdem wobec rowerzystów 67
5.5. Przecinanie się kierunków ruchu i pierwszeństwo przejazdu 69
5.6. Ruch pojazdów na przejazdach kolejowych i tramwajowych 81
5.7. Zatrzymanie i postój pojazdu 84
5.8. Prędkość jazdy 88
5.9. Używanie świateł zewnętrznych 92
5.10. Używanie sygnałów dźwiękowych i świetlnych 94
5.11. Jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza 95
5.12. Ruch pojazdów na autostradach i drogach ekspresowych 95
5.13. Ruch pojazdów w strefach zamieszkania 97
5.14. Ruch pojazdów na drogach wewnętrznych 97
5.15. Holowanie pojazdu silnikowego 98
5.16. Pojazdy uprzywilejowane w ruchu drogowym 100
5.17. Pojazdy przewożące dzieci lub młodzież oraz autobusy szkolne 103
5.18. Pojazdy do nauki jazdy 104
5.19. Pojazdy przewożące osoby niepełnosprawne 105
5.20. Pojazdy używane do wykonywania prac na drodze 106
5.21. Pojazdy przewożące towary niebezpieczne 107
5.22. Sygnalizowanie obecności pojazdu z powodu uszkodzenia lub wypadku 108
5.23. Jazda pojazdów w zorganizowanych kolumnach 109
5.24. Używanie pojazdów w ruchu drogowym 109
5.25. Przewóz ładunków i ciągnięcie przyczep 112
5.26. Przewóz osób 116
5.27. Sprawdzenie wiadomości 117
6. Znaki i sygnały drogowe 121
6.1. Znaczenie i podział 121
6.2. Znaki drogowe pionowe 121
6.2.1. Znaki ostrzegawcze 122
6.2.2. Znaki zakazu 131
6.2.3. Znaki nakazu 142
6.2.4. Znaki informacyjne 145
6.2.5. Znaki kierunku i miejscowości 157
6.2.6. Znaki uzupełniające 160
6.3. Znaki drogowe poziome 163
6.4. Sygnały świetlne dla kierujących i pieszych 169
6.5. Sygnały dawane przez osobę kierującą ruchem 176
6.6. Sygnały dźwiękowe lub wibracyjne wysyłane przez urządzenia umieszczone na drodze 178
6.7. Sprawdzenie wiadomości 178
7. Warunki techniczne i rejestracja pojazdów 180
7.1. Warunki podstawowe 180
7.2. Wyposażenie pojazdów 182
7.3. Badania techniczne pojazdów 189
7.4. Warunki dopuszczenia pojazdu do ruchu 191
7.5. Zatrzymywanie i zwracanie dowodu rejestracyjnego 195
7.6. Sprawdzenie wiadomości 197
8. Kierujący i kontrola ruchu drogowego 198
8.1. Warunki uzyskania uprawnień do kierowania 199
8.2. Prawa jazdy kategorii B oraz B+E 201
8.3. Zatrzymywanie, cofanie i przywracanie prawa jazdy 204
8.4. Sprawdzanie stanu zdrowia i predyspozycji psychicznych do kierowania pojazdami 209
8.5. Kontrola ruchu drogowego 211
8.6. Ewidencja kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego 221
8.7. Usuwanie, przemieszczanie i blokowanie pojazdów 224
8.8. Sprawdzenie wiadomości 226
Część III Technika kierowania i obsługa pojazdu
9. Wstęp do kierowania samochodem 227
9.1. Urządzenia do sterowania i kontroli samochodu 227
9.2. Przygotowanie do jazdy 240
9.3. Uruchamianie silnika 244
9.4. Sprawdzenie wiadomości 247
10. Podstawowe manewry 248
10.1. Ruszanie do przodu na jezdni poziomej i na wzniesieniu 248
10.2. Jazda do tyłu 249
10.3. Zatrzymywanie i postój 251
10.4. Parkowanie równoległe, prostopadłe i skośne 251
10.5. Wyprzedzanie 255
10.6. Zawracanie 257
10.7. Sprawdzenie wiadomości 258
11. Technika jazdy samochodem 260
11.1. Przejeżdżanie zakrętów 260
11.2. Pokonywanie wzniesień i spadków drogi 262
11.3. Jazda w trudnych warunkach atmosferycznych 263
11.4. Jazda z przyczepą 267
11.5. Jazda ekonomiczna 268
11.6. Sprawdzenie wiadomości 270
12. Bieżąca obsługa samochodu 271
12.1. Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas obsługi samochodu 271
12.2. Zakres obsługi codziennej 272
12.3. Opis czynności obsługi codziennej 273
12.3.1. Codzienna obsługa silnika 273
12.3.2. Codzienna obsługa podwozia 278
12.3.3. Codzienna obsługa nadwozia 287
12.4. Sprawdzenie wiadomości 288
Część IV Pierwsza pomoc poszkodowanym w wypadku drogowym
13. Udzielanie pomocy na miejscu wypadku 289
13.1. Przebieg udzielania pomocy 289
13.2. Sprawdzenie wiadomości 290
14. Czynności pierwszej pomocy 291
14.1. Podstawowe czynności ratownicze 291
14.2. Sprawdzenie wiadomości 301
Dodatek. Egzamin na prawo jazdy kategorii B 303
Źródła przepisów 309
Słowniczek podstawowych pojęć ruchu drogowego 311