Opis
Fachowy, bogato ilustrowany poradnik, zawierający opisy budowy i działania hybrydowych i elektrycznych układów napędowych stosowanych w pojazdach oraz podstawowe informacje dotyczące ich obsługi i sprawdzania.
Opisano w nim cechy pojazdów hybrydowych i elektrycznych oraz zarys rozwoju tych pojazdów. Scharakteryzowano poszczególne rodzaje hybrydowych układów napędowych (mikrohybrydę, niepełny napęd hybrydowy, pełny napęd hybrydowy, napęd hybrydowy ładowany z sieci elektrycznej), jak również napęd elektryczny i napęd z ogniwami paliwowymi pojazdów zasilanych wodorem. Uwzględniono także tryby jazdy pojazdów hybrydowych i elektrycznych oraz przepływ mocy i strategie sterowania w tych pojazdach z uwzględnieniem odzyskiwania energii hamowania. Objaśniono sposób działania każdego rodzaju układu napędowego i przedstawiono podstawowe różnice między nimi. Na przykładach omówiono poszczególne odmiany napędu hybrydowego (napęd równoległy ze sprzęgłem odłączającym silnik spalinowy i bez tego sprzęgła, napęd szeregowy, napęd o rozdzielonej mocy, napęd o rozdzielonych osiach oraz napęd mieszany). Dużo miejsca poświęcono opisowi budowy i działania układu wysokiego napięcia jako całości oraz poszczególnych jego elementów. Uwzględniono także niezbędne zmiany konstrukcyjne w innych układach pojazdów hybrydowych i elektrycznych. Opisano też pojazdy hybrydowe wyposażone w 48-woltową sieć pokładową oraz pojazdy wykorzystujące ogniwa paliwowe.
Część praktyczną książki poświęcono obsłudze pojazdów hybrydowych i elektrycznych zasilanych wysokim napięciem z uwzględnieniem wymaganych uprawnień. Opisano sposób rozłączania układu wysokiego napięcia oraz dokonywanie pomiarów rezystancji izolacji i wyrównania potencjałów. Podano także wskazówki dotyczące obsługi baterii wysokonapięciowych oraz wiele innych uwag eksploatacyjnych, dotyczących m.in. mycia silnika, prac lakierniczych, holowania i obsługi klimatyzacji w pojazdach zasilanych wysokim napięciem.
Poradnik ten stanowi pożyteczne źródło wiedzy dla inżynierów i techników o specjalności samochodowej, mechaników, elektromechaników i mechatroników samochodowych, pracowników niezależnych warsztatów i stacji obsługi samochodów, studentów wydziałów mechanicznych wyższych uczelni o specjalności samochodowej, uczniów średnich szkół technicznych o profilu samochodowym oraz użytkowników samochodów o pewnym przygotowaniu technicznym.
Spis treści
Wstęp 7
1. Pojazdy hybrydowe 9
1.1. Cechy pojazdu hybrydowego 9
1.2. Cechy hybrydowego pojazdu elektrycznego 9
1.3. Definicja wysokiego napięcia w pojazdach 10
2. Zarys rozwoju pojazdów hybrydowych i elektrycznych 11
2.1. Pierwsze pojazdy elektryczne 11
2.2. Pierwsze pojazdy hybrydowe 12
2.3. Współcześni czołowi producenci pojazdów hybrydowych i elektrycznych 12
3. Charakterystyka pojazdów hybrydowych i elektrycznych 15
3.1. Napęd mikrohybrydowy 15
3.2. Niepełny napęd hybrydowy 15
3.3. Pełny napęd hybrydowy 18
3.4. Napęd hybrydowy ładowany z sieci elektrycznej (plug-in) 20
3.5. Napęd elektryczny 23
3.6. Napęd z ogniwami paliwowymi 25
3.7. Tryby jazdy pojazdów hybrydowych i elektrycznych 26
4. Odmiany napędu hybrydowego 32
4.1. Równoległy napęd hybrydowy 32
4.2. Szeregowy napęd hybrydowy (Range Extender) 37
4.3. Napęd hybrydowy o rozdzielonej mocy (szeregowo-równoległy) 43
4.4. Napęd hybrydowy o rozdzielonych osiach 51
4.5. Wszystkie odmiany napędu hybrydowego w jednym pojeździe – Mitsubishi
Outlander PHEV 58
5. Układ wysokiego napięcia 64
5.1. Zadania układu wysokiego napięcia 64
5.2. Bezpieczeństwo elektryczne pojazdu zasilanego wysokim napięciem
(wysokonapięciowego) 65
5.3. Budowa i działanie układu wysokiego napięcia 66
5.4. Podzespoły wysokiego napięcia napędu elektrycznego – budowa i działanie 79
5.5. Elementy wysokonapięciowe oraz regulacja temperatury wnętrza pojazdu
i baterii 99
6. Zmiany konstrukcyjne innych układów wymagane w pojazdach
hybrydowych i elektrycznych 116
6.1. Modyfikacje w układzie kierowniczym, skrzynce biegów ze sprzęgłem
odłączającym napęd i napędzie osprzętu 116
6.2. Sterowanie hamulcami – działanie rekuperacyjnych układów hamulcowych
wspomaganych podciśnieniowo i niezależnych od podciśnienia 119
7. Obsługa pojazdów wyposażonych w układy wysokiego napięcia 124
7.1. Niezbędne warunki wstępne i wymagania dotyczące kwalifikacji 125
7.2. Odłączanie układu wysokiego napięcia. Wyposażenie ochronne i pomiarowe 130
7.3. Pomiar rezystancji izolacji 135
7.4. Pomiar wyrównania potencjałów 141
7.5. Wykonywanie czynności obsługowych dotyczących elementów układu wysokiego napięcia na przykładzie wymiany baterii 143
8. Obsługa baterii wysokonapięciowych w warsztacie 145
8.1. Sprawdzanie szczelności baterii wysokonapięciowej 145
8.2. Ładowanie i rozładowanie, rozruch z zewnątrz oraz testowanie baterii wysokonapięciowych 147
8.3. Przechowywanie baterii wysokonapięciowych 149
8.4. Przewożenie baterii wysokonapięciowych 149
9. Wskazówki dotyczące mycia silnika, prac lakierniczych, holowania i wycofania z eksploatacji pojazdów zasilanych wysokim napięciem 151
10. Uwagi dotyczące obsługi klimatyzacji w pojazdach zasilanych wysokim napięciem 156
10.1. Rodzaje olejów sprężarkowych zalecane do pojazdów zasilanych wysokim napięciem 157
10.2. Unikanie mieszania olejów PAG i POE 158
11. Pojazdy hybrydowe wyposażone w 48-woltową sieć pokładową 161
11.1. Instalacja 48-woltowa (mild/smart hybrid) 161
11.2. 48-woltowy napęd hybrydowy i jego różne konfiguracje 162
12. Pojazdy wykorzystujące ogniwa paliwowe 164
12.1. Zalety i wady napędu pojazdów z ogniwami paliwowymi 165
12.2. Podstawy przepływu energii i przenoszenia napędu 166
12.3. Przechowywanie wodoru i bezpieczeństwo jego użytkowania 167
12.4. Zasada działania i budowa ogniw paliwowych 169
Słowniczek podstawowych pojęć i skrótów 173
Skorowidz 175