Opis
Podręcznik akademicki poświęcony podstawom budowy i działania samochodów osobowych i pochodnych (małych dostawczych, uterenowionych i terenowych). Opisano ich ogólny układ konstrukcyjny, podział i klasyfikację oraz ich układy i zespoły. Przedstawiono najważniejsze wiadomości dotyczące silników oraz układów przeniesienia napędu, jezdnego, kierowniczego, hamulcowego, zawieszenia, jak również nadwozia, wyposażenia wnętrza, wyposażenia elektrycznego i magistrali komunikacyjnych. Uwzględniono też samochody o napędzie alternatywnym (hybrydowym, elektrycznym i spalinowym zasilane wodorem).
Odbiorcy: studenci wydziałów mechanicznych o kierunku samochodowym i pokrewnych, inżynierowie o specjalności samochodowej i pokrewnych, uczniowie średnich szkół technicznych o profilu samochodowym oraz wszyscy zainteresowani samochodami osobowymi i pokrewnymi.
Książka ani w całości, ani we fragmentach nie może być skanowana, kserowana, powielana bądź rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych, w tym również nie może być umieszczana ani rozpowszechniana w postaci cyfrowej zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.
Spis treści
Wykaz ważniejszych oznaczeń 9
Przedmowa 11
Rozdział 1. Ogólna budowa samochodu osobowego 13
1.1. Ogólny układ konstrukcyjny samochodu osobowego 13
1.2. Podział pojazdów na segmenty handlowe 14
1.3. Klasyfikacja samochodów ze względu na rodzaj nadwozia 15
Literatura 18
Rozdział 2. Silnik 19
2.1. Wiadomości wstępne 19
2.1.1. Zasada pracy silnika 21
2.1.2. Podstawowe parametry silników 22
2.2. Ogólna budowa silnika 26
2.2.1. Układ tłokowo–korbowy 26
2.2.2. Układ rozrządu 27
2.2.3. Układ smarowania 29
2.2.4. Układ chłodzenia 31
2.2.5. Układ zasilania 32
2.2.5.1. Układ zasilania benzyną silnika Zł 32
2.2.5.2. Układ zasilania gazem silnika Zł 35
2.2.5.3. Układ zasilania silnika ZS 37
2.2.6. Doładowanie silnika 41
2.2.7. Układ elektronicznego sterowania 43
Literatura 44
Rozdział 3. Układ przeniesienia napędu 45
3.1. Zadania i ogólna budowa układu przeniesienia napędu 45
3.2. Mechaniczny układ przeniesienia napędu 47
3.2.1. Sprzęgła 47
3.2.1.1. Budowa i zasada działania 47
3.2.1.2. Tarczacierna sprzęgła 49
3.2.1.3. Dwumasowe koło zamachowe 50
3.2.1.4. Mechanizm kompensacji zużycia okładzin ciernych 52
3.2.1.5. Mechanizm sterowania 53
3.2.2. Skrzynie biegów 55
3.2.2.1. Budowa i zasada działania 56
3.2.2.2. Synchronizatory 58
3.2.2.3. Mechanizmy zmiany biegów 63
3.2.3. Przekładnie główne i mechanizmy różnicowe 64
3.2.4. Wały, półosie i przeguby napędowe 69
3.2.4.1. Wał napędowy 69
3.2.4.2. Półosie napędowe 72
3.2.4.3. Przeguby napędowe 74
3.3. Automatyzacja układów napędowych 75
3.3.1. Zautomatyzowane układy napędowe 75
3.3.2. Automatyczne skrzynie biegów 80
3.3.2.1. Stopniowa automatyczna skrzynia biegów 80
3.3.2.2. Bezstopniowa skrzynia biegów 87
3.4. Napęd wszystkich kół 90
3.4.1. Międzyosiowy mechanizm różnicowy 92
3.4.2. Sprzęgło wiskotyczne 95
3.4.3. Sprzęgło Haldex 96
3.4.4. Sprzęgło wielopłytkowe 97
Literatura 98
Rozdział 4. Układ jezdny i zawieszenie 99
4.1. Koła jezdne 99
4.1.1. Budowa i oznaczenia opon samochodów osobowych 99
4.1.2. Budowa i oznaczenia obręczy 107
4.1.3. Piasty kół i ich łożyskowanie 109
4.2. Zadania zawieszenia i klasyfikacja zawieszeń 111
4.3. Elementy zawieszeń 114
4.3.1. Elementy prowadzące 114
4.3.2. Elementy sprężyste i charakterystyka sprężystości 117
4.3.3. Elementy tłumiące i charakterystyka tłumienia 122
4.3.4. Stabilizatory 130
4.3.5. Ograniczniki skoku i gumowe elementy sprężyste 130
4.3.6. Rama pomocnicza 132
4.4. Zawieszenia samochodów osobowych 133
4.4.1. Zawieszenia kolumnowe 133
4.4.2. Zawieszenia wielowahaczowe 138
4.4.3. Zawieszenia z belką skrętną 144
4.5. Wpływ zawieszenia na komfort i bezpieczeństwo samochodu 145
4.6. Zawieszenia aktywne i regulowane 149
Literatura 164
Rozdział 5. Układ kierowniczy 165
5.1. Wymagania i ogólna budowa układu kierowniczego 165
5.1.1. Mechanizmy zwrotnicze 166
5.1.2. Podstawowe wielkości geometrii układu kierowniczego 169
5.1.3. Mechanizm kierowniczy 173
5.2. Mechanizmy wspomagające 179
5.2.1. Wspomaganie hydrauliczne i elektrohydrauliczne 179
5.2.2. Wspomaganie elektryczne 190
5.3. Układy kierownicze 4WS i układy samoczynnego skrętu kół osi tylnej 194
5.4. Aktywne układy kierownicze 198
Literatura 202
Rozdział 6. Układ hamulcowy 203
6.1. Zadania i ogólna budowa układu hamulcowego 203
6.2. Przebieg procesu hamowania i siły działające na pojazd podczas hamowania 204
6.3. Rodzaje układów hamulcowych 207
6.4. Mechanizmy hamulcowe 208
6.4.1. Bębnowy mechanizm hamulcowy 208
6.4.2. Tarczowy mechanizm hamulcowy 211
6.4.3. Mechanizmy samoregulacji luzu 212
6.5. Mechanizmy uruchamiania hamulców 213
6.5.1. Hydrauliczny mechanizm uruchamiający 215
6.5.2. Wspomaganie podciśnieniowe 217
6.6. Podział sił hamowania między osie jezdne 219
6.7. Dodatkowe układy wspomagające proces hamowania 223
Literatura 224
Rozdział 7. Nadwozie 225
7.1. Ogólna budowa nadwozi samochodowych 225
7.1.1. Koncepcja nadwozia. Zasady kształtowania nadwozi 225
7.1.2. Wymiary zewnętrzne i wewnętrzne 231
7.2. Rozwiązania konstrukcyjne nadwozi 233
7.2.1. Struktury nośne 233
7.2.2. Poszycia zewnętrzne i pokrywy 240
7.2.3. Płyta podłogowa 241
7.2.4. Strefy energochłonne nadwozia i strefa przeżycia 242
7.2.5. Urządzenia zwiększające bezpieczeństwo pieszych 244
Literatura 246
Rozdział 8. Wyposażenie wnętrza 247
8.1. Ergonomia wnętrza samochodu 247
8.2. Ukształtowanie tablicy rozdzielczej 250
8.3. Siedzenia i zagłówki 254
8.4. Zamki i wyposażenie drzwi 261
8.5. Wykładziny wnętrza 263
8.6. Wentylacja, ogrzewanie i klimatyzacja 266
8.7. Układy bezpieczeństwa biernego 272
8.7.1. Poduszki i kurtyny gazowe 272
8.7.2. Pasy bezpieczeństwa 277
Literatura 281
Rozdział 9. Wyposażenie elektryczne 283
9.1. Instalacja elektryczna samochodu 283
9.2. Obwody zasilania i rozruchu 283
9.3. Oświetlenie 289
9.4. Magistrale komunikacyjne 293
9.5. Diagnostyka pokładowa OBD II/EOBD 301
9.6. Wyposażenie audio i dodatkowe 305
9.7. Literatura 310
Rozdział 10. Układy wspomagające pracę kierowcy 311
10.1. Układy ABS, ASR, BAS, ESP 311
10.2. Automatyczny hamulec ręczny 317
10.3. Układy śledzenia odstępu i regulacji prędkości jazdy 318
10.4. Układ kontroli utrzymania samochodu w pasie ruchu 321
10.5. Układy nawigacyjne 323
10.6. Inne układy 324
Literatura 328
Rozdział 11. Samochody pochodne 329
Literatura 333
Rozdział 12. Samochody o napędzie alternatywnym 334
12.1. Samochody o napędzie hybrydowym 334
12.2. Samochody o napędzie elektrycznym 340
12.3. Samochody o napędzie elektrycznym zasilane ogniwami paliwowymi 344
12.4. Samochody o napędzie spalinowym zasilane wodorem 347
Literatura 348
Wykaz ważniejszych skrótów 349
