Opis
Dotychczasowa monografia wydana przez Instytut Transportu Samochodowego
pt. „Organizacja i funkcjonowanie przedsiębiorstwa transportu drogowego rzeczy”
została zastąpiona monografią pt. „Transport drogowy rzeczy. Zagadnienia organizacyjne i techniczne” i
monografią pt. „Transport drogowy rzeczy. Zagadnienia prawne i finansowe”. Monografie
opracował zespół ekspertów z poszczególnych dziedzin omawianych w kolejnych
rozdziałach obu książek i dotyczą funkcjonowania przedsiębiorstwa transportu
drogowego rzeczy i warunków realizacji przewozu.
Zagadnienia organizacyjne i techniczne obejmują obszar gospodarczej działalności
przedsiębiorstwa, dostępu do zawodu i rynku przewoźnika oraz norm i zagadnień
technicznych. Ponadto poruszane są zagadnienia dotyczące szczególnych warunków wykonywania niektórych
przewozów (transport żywności, żywych zwierząt, odpadów, towarów niebezpiecznych
i monitoring przewozu towarów wrażliwych), procedur i wymagań w zakresie bezpieczeństwa drogowego
oraz ekologicznych aspektów działalności transportowej, w tym zagadnień
związanych z recyklingiem.
Zagadnienia prawne i finansowe obejmują obszar prawa cywilnego i
handlowego, warunków socjalnych (w zakresie prawa pracy, dopuszczalnego czasu
pracy kierowców i instytucji związanych z tymi zagadnieniami), przepisów podatkowych (związanych z
funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, w tym podatków i opłat związanych z
utrzymaniem parku samochodowego) i zarządzania finansami przedsiębiorstwa w
zakresie usług bankowych, ubezpieczeń oraz standardów zapewnianych w ramach
reguł Incoterms.
W ramach monografii poświęconej zagadnieniom finansowym i prawnym
przedstawiono przykładowe zadanie problemowe z zakresu organizacji procesu
przewozu, wraz z rozwiązaniem. Rozwiązanie zadania wymaga opracowania
harmonogramu przewozu, przy zastosowaniu wiedzy dotyczącej czasu pracy, przerw
i odpoczynku kierowców.
Zagadnienia poruszane w obu monografiach zostały przedstawione w sposób
usystematyzowany i przystępny. Dlatego ich autorzy mają nadzieję, że spełnią
one oczekiwania czytelników i przyczynią
się do poszerzenia ich wiedzy.
Spis treści
ROZDZIAŁ 1. PRAWO CYWILNE 11
1.1. Umowy i zobowiązania w obrocie gospodarczym 11
1.1.1. Pojęcie umowy cywilnoprawnej 11
1.1.2. Sposoby zawierania umów 12
1.1.3. Umowy o przeniesienie praw 13
1.1.3.1. Umowa sprzedaży 13
1.1.3.2. Umowa zamiany 16
1.1.3.3. Umowa dostawy 16
1.1.3.4. Umowa pożyczki 17
1.1.4. Umowy o korzystanie z cudzych rzeczy lub praw 17
1.1.4.1. Umowa najmu 17
1.1.4.2. Umowa dzierżawy 19
1.1.4.3. Umowa użyczenia 19
1.1.4.4. Umowa leasingu 20
1.1.5. Umowy o świadczenie usługi 22
1.1.5.1. Umowa o dzieło 22
1.1.5.2. Umowa rachunku bankowego 23
1.1.5.3. Umowa zlecenia 23
1.1.5.4. Umowa agencyjna 24
1.1.5.5. Umowa komisu 24
1.1.5.6. Umowa przewozu 25
1.1.5.7. Umowa spedycji 30
1.1.5.8. Umowa ubezpieczenia 32
1.1.5.9. Umowa przechowania 33
1.1.5.10. Umowa składu 34
1.2. Roszczenia 35
1.2.1. Przedawnienie roszczeń 36
1.2.2. Dochodzenie roszczeń 38
1.3. Negocjacje umów handlowych 39
1.3.1. Pojęcie negocjacji 39
1.3.2. Fazy negocjacji 40
1.4. Konwencja CMR 41
1.4.1. Zakres stosowania konwencji 41
1.4.2. Zawarcie i wykonanie umowy przewozu 41
1.4.3. Odpowiedzialność przewoźnika 43
1.4.4. Reklamacje i roszczenia 45
1.4.5. Przewóz wykonywany przez kolejnych przewoźników 46
1.4.6. Protokół dodatkowy do konwencji CMR 46
Bibliografia 47
ROZDZIAŁ 2. PRAWO HANDLOWE 48
2.1. Warunki i formalności dotyczące prowadzenia działalności na rynku, obowiązki spoczywające na przewoźnikach oraz konsekwencje upadłości przed-siębiorstwa 48
2.1.1. Zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej 48
2.1.2. Krajowy rejestr sądowy, centralna ewidencja i informacja o działalności gospodarczej 56
2.1.3. Rachunkowość w przedsiębiorstwie 60
2.1.3.1. Zasady rachunkowości 63
2.1.4. Postępowanie upadłościowe i restrukturyzacyjne 69
2.1.4.1. Skutki ogłoszenia upadłości 74
2.2. Formy organizacyjno-prawne spółek handlowych oraz zasady ich zakładania i funkcjonowania 76
2.2.1. Spółki 76
2.2.1.1. Spółki osobowe 77
2.2.1.2. Spółki kapitałowe 79
2.2.2. Spółki osobowe 80
2.2.2.1. Spółka jawna 80
2.2.2.2. Spółka partnerska 83
2.2.2.3. Spółka komandytowa 84
2.2.2.4. Spółka komandytowo-akcyjna 85
2.2.3. Spółki kapitałowe 86
2.2.3.1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 86
2.2.3.2. Spółka akcyjna 92
2.2.3.3. Inne rodzaje spółek 97
2.2.4. Łączenie, podział i przekształcanie spółek 98
Bibliografia 102
ROZDZIAŁ 3. PRAWO SOCJALNE 103
3.1. Rola i funkcje różnych instytucji społecznych związanych
z transportem drogowym 103
3.1.1. Związki zawodowe 103
3.1.2. Rady pracownicze i rady pracowników 105
3.1.3. Przedstawiciele pracowników 107
3.1.4. Państwowa inspekcja pracy 107
3.1.5. Państwowa inspekcja sanitarna 110
3.2. Obowiązki pracodawców w zakresie ubezpieczenia społecznego pracowników 111
3.2.1. Zakres ubezpieczeń społecznych 111
3.2.2. Pracownicze plany kapitałowe 116
3.2.3. Zgłoszenie do ubezpieczeń 117
3.3. Prawo pracy 119
3.3.1. Podstawowe zasady prawa pracy 119
3.3.2. Stosunek pracy i umowa o pracę 121
3.3.3. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia 127
3.3.4. Obowiązki pracodawcy i pracownika 128
3.3.4.1. Obowiązki pracodawcy 128
3.3.4.2. Obowiązki pracownika 130
3.3.4.3. Zakaz konkurencji 130
3.3.4.4. Regulamin pracy 131
3.3.4.5. Nagrody i wyróżnienia 132
3.3.4.6. Odpowiedzialność porządkowa pracowników 132
3.3.5. Odpowiedzialność materialna pracowników 133
3.4. Przepisy dotyczące czasu pracy kierowców 134
3.4.1. Systemy i rozkłady czasu pracy kierowców 134
3.4.2. Maksymalny czas pracy kierowcy w transporcie drogowym 135
3.4.3. Tachografy w transporcie drogowym 146
3.4.4. Stosowanie rozporządzeń: Parlamentu Europejskiego i Rady nr 561/2006, nr 165/2014 oraz przepisów krajowych 151
3.4.5. Kontrole drogowe i w przedsiębiorstwie transportowym 159
3.4.6. Prawa i obowiązki kierowców w zakresie kwalifikacji wstępnej i szkolenia okresowego w transporcie drogowym rzeczy 162
ROZDZIAŁ 4. PRAWO PODATKOWE 167
4.1. Pojęcie i funkcje podatków 167
4.2. Podatek od towarów i usług (VAT) dla usług transportowych 168
4.3. Podatek od środków transportowych 170
4.4. Podatki i opłaty związane z eksploatacją pojazdów 172
4.4.1. Podatek akcyzowy od paliw płynnych 172
4.4.2. Opłata paliwowa 174
4.4.3. Opłaty za przejazd po drogach krajowych 174
4.4.4. Opłata za przejazd pojazdu nienormatywnego 176
4.4.5. Opłata środowiskowa 179
4.5. Podatek dochodowy 180
4.5.1. Podatek dochodowy od osób fizycznych 180
4.5.2. Podatek dochodowy od osób prawnych 182
Bibliografia 183
ROZDZIAŁ 5. ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTWA 185
5.1. Przedsiębiorstwo a banki 185
5.1.1. Kryteria wyboru banku przez małe przedsiębiorstwa transportowe 185
5.1.2. Kryteria wyboru banku przez średnie i duże przedsiębiorstwa transportowe 185
5.2. Operacje rozliczeniowe prowadzone w obrocie krajowym za pośrednictwem banku 186
5.2.1. Rozliczenia bezgotówkowe 187
5.2.2. Rozliczenia gotówkowe 188
5.2.3. Kredytowanie działalności przedsiębiorstwa 188
5.3. Ubezpieczenia związane z transportem drogowym 190
5.3.1. Ubezpieczenie OC 190
5.3.2. Ubezpieczenie Autocasco 192
5.3.3. Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), kierowcy i pasa-żerów pojazdu mechanicznego 193
5.3.4. Inne ubezpieczenia 194
5.3.5. Kryteria wyboru ubezpieczeń 195
5.4. Zasady Incoterms 196
5.4.1. Fakturowanie usług przewozowych 197
5.4.2. Pomocnicza działalność transportowa – rola, funkcje, status 198
Bibliografia 200
PODSUMOWANIE 201
SPIS RYSUNKÓW I TABEL 203
O autorach / z książki
Publikacja wydana na zamówienie Instytutu Transportu Samochodowego
