Opis
Podręcznik Elektryczne i elektroniczne wyposażenie pojazdów samochodowych jest dopuszczony do użytku szkolnego na poziomie technikum, przeznaczony do kształcenia w zawodzie technik pojazdów samochodowych.
Podręcznik zawiera treści nauczania w zakresie części kwalifikacji M.12. Diagnozowanie oraz naprawa elektrycznych i elektronicznych układów pojazdów samochodowych i może być wykorzystywany do kształcenia w zawodach TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH i ELEKTROMECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH według podstaw programowych kształcenia w zawodach z 2012, 2017 i 2019 roku.
Druga część podręcznika poświęconego wyposażeniu elektrycznemu i elektronicznemu pojazdów samochodowych. Charakterystyczną cechą tego podręcznika jest połączenie wiadomości teoretycznych dotyczących budowy i działania poszczególnych zespołów i układów z praktycznymi informacjami o typowych niesprawnościach, diagnostyce, obsłudze i naprawie. W książce opisano między innymi układy elektroniczne stosowane w pojazdach, podstawy mechatroniki samochodowej, układy zapłonowe, oświetlenie pojazdów, pokładowe urządzenia kontrolno-pomiarowe, układy sterowania wtryskiem paliwa, instalacje gazowe pojazdów samochodowych, pokładowe systemy diagnostyczne OBD, układy regulacji i stabilizacji dynamiki jazdy oraz dodatkowe wyposażenie elektryczne i elektroniczne. Po każdym rozdziale zamieszczono pytania kontrolne i zadania do samodzielnego rozwiązania, mające pomóc w ugruntowaniu nabytej wiedzy.
Odbiorcy podręcznika: uczniowie kształcący się w zawodzie technik pojazdów samochodowych, uczniowie szkół o pokrewnym profilu kształcenia, osoby zdobywające kwalifikacje zawodowe w ramach kształcenia pozaszkolnego oraz zajmujące się działalnością praktyczną w zakresie techniki samochodowej, a także studenci i inżynierowie specjalizujący się w tej dziedzinie techniki.
Książka ani w całości, ani we fragmentach nie może być skanowana, kserowana, powielana bądź rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych, w tym również nie może być umieszczana ani rozpowszechniana w postaci cyfrowej zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.
Spis treści
Wstęp 8
1. Układy elektroniczne 9
1.1. Układy zasilające 9
1.1.1. Wiadomości wstępne 9
1.1.2. Układy prostownikowe 9
1.1.3. Układy stabilizacji napięcia i prądu 12
1.2. Układy wzmacniające 14
1.2.1. Wiadomości wstępne 14
1.2.2. Wzmacniacze tranzystorowe 15
1.3. Wzmacniacze operacyjne 23
1.4. Transmisja sygnałów analogowych w samochodzie 29
1.5. Układy cyfrowe 33
1.5.1. Konwersja analogowo-cyfrowa 33
1.5.2. Funktory logiczne 35
1.5.3. Mikroprocesory 45
1.6. Pytania i zadania 48
2. Podstawy mechatroniki samochodowej 50
2.1. Samochód jako system mechatroniczny 50
2.1.1. Wiadomości wstępne 50
2.1.2. Sterowanie i regulacja 50
2.1.3. Struktura układów sterowania 53
2.1.4. Rodzaje sterowania i regulacji 55
2.1.5. Przykłady samochodowych układów regulacji 60
2.2. Transmisja danych w samochodzie 64
2.2.1. Transmisja informacji za pomocą magistrali danych 64
2.2.2. Samodiagnostyka 70
2.2.3. Wykrywanie uszkodzeń magistrali CAN 74
2.3. Pytania i zadania 76
3. Układ zapłonowy 78
3.1. Wiadomości wstępne 78
3.2. Budowa i działanie układu bezstykowego 79
3.3. Podzespoły indukcyjnego układu zapłonowego 82
3.3.1. Moduł zapłonowy 82
3.3.2. Cewka zapłonowa 84
3.3.3. Świece zapłonowe 86
3.3.4. Przewód zapłonowy 88
3.3.5. Czujniki pomiarowe wykorzystywane przez układ zapłonowy 89
3.4. Statyczny układ zapłonowy 95
3.4.1. Schemat funkcjonalny elektronicznego układu zapłonowego 95
3.4.2. Zapłon statyczny z cewkami dwubiegunowymi 97
3.5. Podstawowe czynności obsługowe i diagnostyka układu zapłonowego 98
3.5.1. Ogólne czynności obsługowe i sprawdzające 99
3.5.2. Sprawdzanie czujników 103
3.5.3. Bezpieczna obsługa układu zapłonowego 109
3.6. Pytania i zadania 109
4. Oświetlenie pojazdów samochodowych 111
4.1. Wiadomości wstępne 111
4.2. Parametry techniczne, budowa i działanie reflektorów głównych 111
4.3. Oświetlenie ostrzegawcze, sygnalizacyjne i dodatkowe 119
4.4. Nowe rodzaje oświetlenia samochodu 122
4.5. Diagnostyka samochodowych instalacji oświetleniowych 128
4.6. Pytania i zadania 133
5. Pokładowe urządzenia kontrolno-pomiarowe 135
5.1. Wiadomości wstępne 135
5.2. Zestaw wskaźników pokładowych 136
5.3. Pomiar prędkości jazdy oraz prędkości obrotowej silnika 139
5.4. Kontrola pracy układu chłodzenia oraz układu pomiaru ciśnienia oleju 141
5.5. Kontrola poziomu płynu hamulcowego oraz ilości paliwa w zbiorniku 144
5.6. Pytania i zadania 147
6. Układy sterowania wtryskiem paliwa 149
6.1. Wiadomości wstępne 149
6.2. Układy sterowania silnikami o zapłonie iskrowym 149
6.2.1. Układ sterowania wtryskiem paliwa jako układ regulacji 149
6.2.2. Czujniki układów wtrysku benzyny 152
6.2.3. Podzespoły elektromechaniczne układów zasilania paliwem 163
6.2.4. Układy wtrysku paliwa 170
6.3. Sterowanie silnikiem o zapłonie samoczynnym 187
6.3.1. Elektronizacja układów wtryskowych 187
6.3.2. Sterowanie pompami wtryskowymi 192
6.3.3. Współczesne układy wtryskowe 199
6.3.4. Diagnostyka i rozpoznawanie usterek 208
6.4. Pytania i zadania 210
7. Instalacje gazowe w pojazdach samochodowych 213
7.1. Wiadomości wstępne 213
7.2. Paliwa gazowe LPG 213
7.3. Charakterystyka pracy silników spalinowych zasilanych paliwem LPG 214
7.4. Mieszalnikowe układy zasilania paliwem gazowym 215
7.4.1. Układ zasilania LPG I generacji 216
7.4.2. Układ zasilania LPG II generacji 220
7.4.3. Diagnostyka układów zasilania LPG I i II generacji 225
7.5. Wtryskowe układy zasilania paliwem LPG 228
7.5.1. Układ zasilania LPG III generacji 228
7.5.2. Układ zasilania LPG IV generacji 232
7.5.3. Układ zasilania LPG V generacji 236
7.5.4. Diagnostyka wtryskowych układów zasilania LPG 239
7.6. Pytania i zadania 242
8. System OBD 245
8.1. Wiadomości wstępne 245
8.2. Geneza OBD 245
8.3. Algorytm rozpoznawania i zapisywania usterek 247
8.4. Komunikacja z systemem OBD 249
8.5. Działanie systemu OBD 252
8.5.1. System OBD silników o zapłonie iskrowym 253
8.5.2. Testy diagnostyczne 254
8.5.3. System OBD silników o zapłonie samoczynnym 261
8.6. Pytania i zadania 263
9. Układy regulacji i stabilizacji dynamiki jazdy 265
9.1. Wiadomości wstępne 265
9.2. Układ zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania (ABS) 265
9.2.1. Zasada działania układu 265
9.2.2. Czujniki prędkości obrotowej kół 269
9.2.3. Układ z elektrozaworami 3/3 272
9.2.4. Układ z elektrozaworami 2/2 274
9.3. Układ przeciwpoślizgowy (ASR) 279
9.3.1. Działanie układu 279
9.3.2. Układ z elektrozaworami 3/3 281
9.3.3. Układ z elektrozaworami 2/2 282
9.4. Układ stabilizacji toru jazdy (ESP) 284
9.4.1. Działanie układu 284
9.4.2. Czujniki układu ESP 286
9.4.3. Działanie sterownika ESP 292
9.5. Diagnostyka układów regulacji dynamiki jazdy 295
9.6. Pytania i zadania 301
10. Pozostałe elektryczne i elektroniczne wyposażenie samochodu 304
10.1. Układy zwiększające komfort jazdy 304
10.1.1. Ogrzewanie i klimatyzacja 304
10.1.2. Elektryczne podnoszenie szyb i otwieranie dachu oraz elektryczna regulacja siedzeń 308
10.1.3. Wycieraczki i spryskiwacze oraz regulacja położenia lusterek 313
10.1.4.Układy ułatwiające parkowanie 318
10.1.5. Automatyczne skrzynie biegów 321
10.2. Układy bezpieczeństwa biernego 326
10.2.1. Wiadomości wstępne 326
10.2.2. Budowa i działanie przednich poduszek gazowych 327
10.2.3. Poduszki i kurtyny boczne 333
10.2.4. Pirotechniczne napinacze pasów bezpieczeństwa 334
10.2.5. Sterownik i czujniki 336
10.2.6. Kompletny układ elektryczny bezpieczeństwa biernego 340
10.2.7. Zasady zachowania bezpieczeństwa 340
10.3. Układy ochrony przed kradzieżą 342
10.3.1. Wiadomości wstępne 342
10.3.2. Centralne blokowanie drzwi 343
10.3.3. Instalacje alarmowe 347
10.3.4. Immobilizery z transponderem montowane fabrycznie 352
10.4. Diagnostyka pozostałego wyposażenia elektrycznego 358
10.4.1. Wiadomości wstępne 358
10.4.2. Diagnostyka układów zwiększających komfort jazdy 358
10.4.3. Diagnostyka układów bezpieczeństwa biernego 364
10.4.4. Diagnostyka układów ochrony przed kradzieżą 368
10.5. Pytania i zadania 369
Literatura 373
